Της Ελπίδας Μηναδάκη
Ένα αυξανόμενο πρόβλημα σε όλο τον κόσμο είναι ο αυτοτραυματισμός.
Σύμφωνα με μια παγκόσμια μελέτη σε νέους ηλικίας 12-18 ετών σε 41 χώρες που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1990 και 2015, το 17% των συμμετεχόντων είχαν κάνει κακό στον εαυτό τους κάποια στιγμή με πιο ευάλωτα, τα κορίτσια. Η μέση ηλικία έναρξης αυτοτραυματισμού ήταν τα 13 έτη.
Μια ξεχωριστή μελέτη, που δημοσιεύθηκε το 2015, διαπίστωσε ότι το 12,1% των εφήβων ανέφεραν κάποια μορφή αυτοτραυματισμού κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Επιπλέον, μεταξύ 2009 και 2015, σημειώθηκε αύξηση κατά 50% στον αυτοτραυματισμό μεταξύ νεαρών γυναικών, σύμφωνα με μια άλλη μελέτη.
Παράλληλα, έχει διαπιστωθεί, ότι όσοι έχουν διαταραχές ψυχικής υγείας, μέλη της κοινότητας LGBTQ+ είναι πιο πιθανό να αυτοτραυματιστούν.
Τι είναι αυτό όμως που ωθεί τους νέους σε μια τέτοια πράξη;
Οι λόγοι, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Κέντρο Ψυχικής Υγείας, διαφέρουν από άτομο σε άτομο και περιλαμβάνουν: δυσκολίες στο σπίτι, λογομαχίες ή προβλήματα με φίλους, σχολικές πιέσεις, εκφοβισμός, κατάθλιψη, άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση, μεταβάσεις και αλλαγές όπως αλλαγή σχολείου, αλκοόλ και χρήση ναρκωτικών.
Οι νέοι που πάσχουν από διαταραχές ψυχικής υγείας ή που έχουν κακοποιηθεί, καθώς και μέλη της κοινότητας LGBTQ+, είναι πιο πιθανό να αυτοτραυματιστούν.
Ο Norbert Hänsli, Ελβετός ψυχολόγος, ο οποίος έχει γράψει ειδικό βιβλίο για τον αυτοτραυματισμό, αναφέρει ότι μερικές φορές είναι δύσκολο να γίνει διάκριση μεταξύ αυτοτραυματισμού και νευρικών συνηθειών. Αν το δάγκωμα των νυχιών, το τράβηγμα από τα μαλλιά και το ξύσιμο του δέρματος γίνονται υποσυνείδητα, δεν είναι παρά νευρικές συνήθειες. Μπορούν εύκολα όμως να στραφούν σε αυτοτραυματισμό όταν συμβούν με αυτή την πρόθεση.
Ο αυτοτραυματισμός μπορεί εύκολα να εξελιχθεί σε έναν ανθυγιεινό μηχανισμό αντιμετώπισης. Μερικοί άνθρωποι αυτοτραυματίζονται επειδή παρέχει προσωρινή ανακούφιση από συντριπτικές και οδυνηρές σκέψεις ή συναισθήματα. Μπορεί να επιτρέψει σε ένα άτομο να εστιάσει τον συναισθηματικό, «αόρατο» πόνο του σε κάτι εξωτερικό, διευκολύνοντας την αντιμετώπιση του.
Μια άλλη μερίδα ανθρώπων θέλει να νιώσει κάτι σωματικό, εφόσον είναι άνθρωποι συναισθηματικά μουδιασμένοι ή προσπαθούν να τιμωρήσουν τον εαυτό τους.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι όσο πιο γρήγορα οι νέοι αναπτύξουν στρατηγικές αντιμετώπισης, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχουν να θεραπευτούν. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, τα σχολεία οφείλουν να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή στο άγχος και τον αυτοτραυματισμό, ώστε να προσφέρουν ψυχική και συναισθηματική υποστήριξη.
