Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης για τη Μικρασιατική Καταστροφή, που συνδιοργανώνουν το Ίδρυμα Βασίλη Παπαντωνίου με τον Δήμο Ναυπλιέων και τον ΔΟΠΠΑΤ, τη Δευτέρα 17 Οκτωβρίου και ώρα 18.00 στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών Ελλάδας του Πανεπιστημίου Harvard θα μιλήσουν οι:
-Βιργινία Ματσέλη, Εθνολόγος και Γενική Γραμματέα ΔΣ του ΙΒΠ
Τίτλος εισήγησης: «Η πρώτη εγκατάσταση των προσφύγων στην Νέα Κίο και το Λαογραφικό Μουσείο της»
-Βασίλης Δωροβίνης, Δικηγόρος, Πολιτικός Επιστήμονας & Ιστορικός
Τίτλος εισήγησης: «Νέα Κίος και ιστορική μνήμη: ένας άλλος ξεριζωμός;»
Περίληψη:
Η Νέα Κίος δημιουργήθηκε εκ του μηδενός μετά την Μικρασιατική Καταστροφή σε έκταση που αποτελούσε τμήμα μεγάλου υγροβιοτόπου(«βάλτου») ο οποίος είχε αποτυπωθεί ήδη επί Καποδίστρια, από στελέχη της Γαλλικής Επιστημονικής Επιτροπής στο Μοριά. Η έκταση που προορίστηκε για το νέο οικισμό τοπογραφήθηκε και πολεοδομήθηκε από τεχνικούς του Δημοσίου.
Οι πρώτοι οικιστές δεν προέρχονταν μόνο από την Κίο αλλά και από άλλες περιοχές της Μικράς Ασίας. Έτσι κατέληξε εκεί και η οικογένεια των λογίων της Κωνσταντινούπολης Χρήστου και Υπατίας Δελή, με την μικρή τους κόρη Εύα.
Έστω και αν έχει ξεχαστεί σήμερα στην Αργολίδα, Νέα Κίος και οικογένεια Δελή δεν μπορούν να διαχωριστούν.
Στις μέρες μας έχει εξασθενήσει η ιστορική μνήμη ή γίνεται επιλεκτική χρήση της. Η Νέα Κίος εξελίχθηκε σ’ έναν από τους πλέον δυναμικούς οικισμούς της Αργολίδας, με την μαχητικότητα και την εργατικότητα των οικιστών και κατοίκων της. Αλλά θα πρέπει να τονιστεί ότι ο Χρήστος Δελής δεν υπήρξε μόνο λόγιος, αλλά και ρηξικέλευθος επιχειρηματίας, ο οποίος αιμοδότησε τον οικισμό με το μεταξουργείο, το οποίο έκτισε, δημιούργησε και λειτούργησε στη Νέα Κίο, ενώ υπήρξε και ο πρόεδρός της για πολλά χρόνια.
Ιστορική μνήμη χωρίς σύνδεση με υλικές μαρτυρίες δεν μπορεί να επιβιώσει. Στην παρουσίαση που θα γίνει θα δειχθούν οι απαρχές του οικισμού, οι οποίες δυστυχώς την εποχή μας σαρώθηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά. Επίσης θα αναδειχθεί η συμβολή της οικογένειας Δελή και η ανάγκη να ανευρεθεί και να μελετηθεί το αρχείο τους.