Μετά τον εορτασμό για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, προέκυψε φυσιολογικά ένα είδος κόπωσης. Καθώς οι εκδηλώσεις ακολουθούσαν η μία την άλλη σε ολόκληρη τη χώρα, είχαμε την αίσθηση ότι όλα σχεδόν τα ερωτήματα για εκείνη την περίοδο, που κυοφόρησε το σύγχρονο ελληνικό κράτος, είχαν βρει τις απαντήσεις τους. Είναι όμως έτσι;
Η ιστοριογραφία δεν παύει να μας δίνει νέες προσεγγίσεις, να ρίχνει φως σε πτυχές, να κάνει συνάψεις που μας προσφέρουν διαφορετική θέαση του παρελθόντος. Αυτό έγινε πρόσφατα και στο Ναύπλιο, όπου διοργανώθηκε μια πραγματικά ενδιαφέρουσα εκδήλωση. Ειδήμονες συγκεντρώθηκαν σε αυτήν τη φορτισμένη από τον χρόνο πόλη, για να αναδείξουν πως ο φιλελληνισμός άνοιξε τον δρόμο ώστε να κερδίσουν οι Ελληνες την ελευθερία τους.
Στις 10 Φεβρουαρίου η Βρετανική Σχολή Αθηνών, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Αργολίδας, το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και ο Δήμος Ναυπλιέων διοργάνωσαν τη σημαντική επιστημονική ημερίδα, με τίτλο «Φιλελληνισμός και Ελληνική Επανάσταση του 1821: Νέες έρευνες και ερωτήματα».
Παρουσιάστηκαν εισηγήσεις από έντεκα ειδικούς του χώρου, που συζήτησαν και ανέδειξαν μια σειρά νέων θεματικών. Ποιες ήταν οι πολιτικές και ιστορικές απόψεις πολλών Φιλελλήνων; Πώς ο φιλελληνισμός πέρα`σε στην ευρωπαϊκή και κυρίως την ιταλική ζωγραφική; Πώς έδρασαν οι Φιλέλληνες στην Κρήτη; Πώς επηρεάστηκε η ελληνική αρχιτεκτονική; Με την έρευνα στα αρχεία ανακύπτουν καινούργια στοιχεία που έρχονται να συμπληρώσουν ή να ανατρέψουν παλαιότερες θεωρίες.
Αίσθηση έκανε η καταληκτική ομιλία. O καθηγητής Ρόντρικ Μπίτον, πρόεδρος του Δ.Σ. της Βρετανικής Σχολής Αθηνών, ανέδειξε από την πλευρά του τη σκωτσέζικη συμβολή στο φιλελληνικό κίνημα. Η ημερίδα υπήρξε αποτέλεσμα αγαστής συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων και έλαβε χώρα στην ιστορική αίθουσα του Βουλευτικού του Ναυπλίου.
Αξίζει ωστόσο να παινέψει κανείς τους συμμετέχοντες, ιδιαιτέρως τον Σύνδεσμο Φιλολόγων Αργολίδας –με 40 χρόνια δράσης το 2024–, ο οποίος έχει προσφέρει πολλά στην τοπική κοινωνία. Με συνέδρια, διαλέξεις και εκδηλώσεις έχει δημιουργήσει μια μοναδική παράδοση όπου οι διδάσκοντες φιλόλογοι έχουν σαφέστατη πνευματική προσφορά στο Ναύπλιο και στον νομό. Tο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ υποστηρίζει, με τη σειρά του, τη διοργάνωση δραστηριοτήτων που αφορούν ένα ευρύτερο φάσμα ανθρωπιστικών σπουδών. Με την παρουσία του στο Ναύπλιο και τη λαμπρή του βιβλιοθήκη προσφέρει ένα προγεφύρωμα γνώσης.
Οσο για τη Βρετανική Σχολή, η ημερίδα διοργανώθηκε στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος σε συνεργασία με την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Στόχος είναι η δημιουργία ενός ψηφιακού αρχείου που θα περιλαμβάνει πρωτότυπα τεκμήρια από τα έγγραφα του Σκωτσέζου εθελοντή και ιστορικού Τζορτζ Φίνλεϊ (1799-1875) και του Αγγλου πλοιάρχου Χέιστινγκς (1794-1828) που αποτελούν τεκμήρια της συλλογής της Βρετανικής Σχολής.