Ο πολιτικός γάμος, μπορεί να θεωρείται δεδομένο στις μέρες μας, όμως δεν έχει μεγάλη ιστορία. Ο πολιτικός γάμος δεν έχει πολύ μακρά ιστορία στη χώρα μας, καθώς εισήχθη ως επίσημος θεσμός μόλις το 1982 από την πρώτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Εν μέσω «θύελλας» αντιδράσεων καθ΄ όλη τη διάρκεια της περιόδου συζητήσεώς του στη Βουλή, ψηφίζεται στις 22 Μαρτίου 1982, το νομοσχέδιο για τον πολιτικό γάμο.
Η Εκκλησία δεν έβλεπε με καλό… μάτι τη μεταρρύθμιση αυτή, όπως και η ΝΔ που καταψήφισε το νομοσχέδιο, ωστόσο η τότε Κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, ήταν αποφασισμένη να προχωρήσει σε αυτή την βαθιά ρήξη με το συντηρητικό παρελθόν.
Η κυβέρνηση Παπανδρέου είχε καταλήξει σε συμβιβασμό με την ελληνική εκκλησία, ορίζοντας τον πολιτικό γάμο ίσο με τον θρησκευτικό και όχι κάνοντας τον πολιτικό υποχρεωτικό με τον θρησκευτικό προαιρετικό, όπως ίσχυε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες
Το σχετικό νομοσχέδιο εισήχθη προς συζήτηση στη Βουλή στις 17 Φεβρουαρίου 1982 και ψηφίστηκε στις 22 Μαρτίου, με τις αρνητικές ψήφους της Νέας Δημοκρατίας. Με το Προεδρικό Διάταγμα 391 (ΦΕΚ Α 73/18.06.1982) καθορίζονται οι λεπτομέρειες για την τέλεση του πολιτικού γάμου.
Ο πρώτος πολιτικός γάμος στην Ελλάδα
Ο νόμος πέρασε και ο πρώτος πολιτικός γάμος στην χώρα έγινε στο χωριό Φραντάτο της Ικαρίας, ανάμεσα στον Δημήτρη Μαύρο από τη Νάξο και την Σταματούλα Πλακίδα από την Ικαριά.
Σε επίπεδο δημοφιλίας, η κυριαρχία του θρησκευτικού γάμου έναντι του πολιτικού υπήρξε σχεδόν απόλυτη μέχρι την αλλαγή του αιώνα, με το ποσοστό των θρησκευτικών γάμων να ξεπερνά το 90% του συνολικού αριθμού τους. Η θρησκευτικότητα του λαού μας, αλλά και η τάση επίδειξης του νεοέλληνα, λόγω και της λαμπρότητας της τελετής, συνέβαλαν στη συντριπτική αποδοχή του θρησκευτικού γάμου από την ελληνική κοινωνία.
Από την άλλη πλευρά, οι δημοτικές αρχές, που έχουν αναλάβει την τέλεση των πολιτικών γάμων, τον αντιμετώπιζαν μάλλον ως μία απλή διεκπεραιωτική πράξη, όπως η έκδοση ενός πιστοποιητικού.
Τα πράγματα άρχιζαν να αλλάζουν από τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα. Ο πολιτικός γάμος άρχισε να κερδίσει σταδιακά έδαφος και το 2012 έγινε η μεγάλη ανατροπή, βοηθούσης και της οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), που ανακοινώθηκαν την 1η Αυγούστου του 2013, οι πολιτικοί γάμοι ξεπέρασαν για πρώτη φορά τους θρησκευτικούς (51,8% έναντι 48,2%).
Προηγούμενες απόπειρες
Μία πρώτη απόπειρα για την εισαγωγή του πολιτικού γάμου στην Ελλάδα είχε γίνει στις 10 Μαρτίου του 1926 από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Ιωσήφ Κούνδουρο, αλλά η πρότασή του απορρίφθηκε από τον δικτάτορα Θεόδωρο Πάγκαλο.
Το 1932 επί Ελευθερίου Βενιζέλου, στα πλαίσια της Αναθεωρητικής Επιτροπής υπό τον Κωνσταντίνο Δεμερτζή, είχε γίνει νέα απόπειρα καθιέρωσης του στα πλαίσια της θέσπισης νέου οικογενειακού δικαίου στην χώρα. Η πρόταση είχε μειοψηφήσει, αφού μόνο δύο φωτισμένοι νομικοί της εποχής την είχαν ψηφίσει. Ο Αλέξανδρος Σβώλος και ο Κυριάκος Βαρβαρέσος.